Günümüzde, bilişim teknolojileri aracılığıyla gerçekleştirilen dolandırıcılık suçları, önemli ölçüde artış göstermiştir. Birçok kişiye ulaşarak, onların adlarının suç örgütleriyle ilişkilendirildiğini iddia eden dolandırıcılar, emniyet veya yargı mensubu gibi kendilerini tanıtarak para talebinde bulunmaktadırlar. Türkiye’de bu tür dolandırıcılık vakalarının sayısının ciddi anlamda arttığı gözlemlenmektedir. Bu durum, dolandırıcılık vakalarının altında yatan sebeplerin derinlemesine araştırılmasını gündeme getirmiştir. Mernis bilgilerinin çalındığına dair iddialar ve devlet büyüklerinin kimlik verilerinin internet sitelerinde hatta Twitter üzerinden paylaşıldığına dair örnekler bulunmaktadır. Mernis verilerinin çalındığına dair iddiaları, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yalanlanmıştır.(bkz:Nüfus Ve Vatandaşlık İşleri’nden e-Devlet Verileri Sızdırıldı İddiasına Yalanlama (icisleri.gov.tr) ) Hatta eski İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet ERSOY da bu konuya açıklık getirerek yalanlamada bulunmuştur. Buna karşın bireylerin kimlik bilgileri kullanılarak soyağacı bilgilerine kadar detaylı veriler sunularak gerçekleştirilen dolandırıcılık vakalarına dair haberler, kişisel verilerin korunması ve güvenliği konusunda ciddi endişeleri gündeme getirmektedir. Bu endişeler resmi açıklamalara rağmen hem medyada hem de kişisel deneyimler aracılığıyla teyit edilen vakalarla pekişmektedir. Dolandırıcılıkla mücadelede, kişisel verilerin korunması ve bilişim suçlarına karşı etkili önlemlerin alınması, bu alandaki araştırmaların ve politikaların temel odak noktası olmalıdır. Bu bağlamda dijital platformlarda yapılan araştırmalar, bu tür kişisel bilgilerin bazı durumlarda aylık ücret karşılığında, bazı durumlarda ise sorgu başına ücret talep edilerek satışa sunulduğuna dair kanıtlar sunmaktadır. Bu gözlemler, konuya ilişkin eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşılması ve kapsamlı bir araştırma yapılması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Bir forum sitesi üzerinden alınan ekran görüntüsüdür.
Telegram aracılığıyla gerçekleştirilen bir panel satışı örneğini ele alalım. Bu bağlamda satışa sunulan panelin fotoğraflarını da içerecek şekilde konuya ilişkin bir görsel ekleyerek yazımızı zenginleştirelim.
Satış Paketleri
İşyeri sorgu
Çalışma Durumu Sorgu
İkametgah Sorgu
NOT: BU GÖRSELLER TELEGRAM ARACILIĞI İLE SATIŞI YAPILMAK ÜZERE TANITIM İÇİN SATIŞ YAPAN KİŞİ TARAFINDAN TELEGRAMA YÜKLENEN GÖRSELLERDİR.
Telegram üzerinde yer alan bu tür konuşmalardan bazı bölümleri bulanıklaştırılmış halini görüntülemektesiniz. Telegram kanalı üzerinden yapılan bu paylaşım, söz konusu dolandırıcılık vakalarının gerçek boyutunu ve internet üzerinden gerçekleşen alışverişlerin potansiyel risklerini gözler önüne sermekte, aynı zamanda bu tür olaylara karşı dikkatli olunması gerektiğinin altını çizmektedir. Bu örnek, dijital dolandırıcılığa karşı farkındalık yaratmayı ve bu tür suçlara karşı önlemlerin nasıl alınabileceğine dair önemli bilgiler sunmayı amaçlamaktadır.
Forum sitelerindeki ilanlar aracılığıyla satışa sunulan panellerin çoğunlukla Telegram gibi mesajlaşma uygulamaları üzerinden gerçekleştirilmesi, vatandaşların kişisel bilgilerinin açığa çıkmasıyla ilgili ciddi endişeleri beraberinde getirmektedir. Bu durum vatandaşların kimlik bilgileriyle izinsiz işlemler yapılabilme riskini artırmaktadır. Vatandaşların bilgilerinin bu kadar geniş çapta tehlikeye atılması karşısında tüm vatandaşların bilgilerini değiştirmek gerçekçi bir çözüm olmamakla birlikte, bu sorunla mücadele etmenin mümkün olduğunu söylemek de doğru değildir.
Bu tür suistimallerle mücadelede alınabilecek önlemler arasında; daha güçlü veri koruma yasalarının uygulanması, vatandaşların kişisel verilerinin korunması konusunda daha bilinçli hale getirilmesi ve dijital platformlarda güvenlik önlemlerinin artırılması sayılabilir. Özellikle suç soruşturmaları veya kovuşturma süreçlerinde toplanan kişisel bilgilerin elde ediliş biçimini göz önünde bulundurmak önemlidir. Bir örnekle açıklamak gerekirse; illegal bir web sayfasının tespitinde söz konusu illegal web sayfasını barındıran hosting sağlayıcısı, teknik verilerin yanı sıra kendisiyle paylaşılan kişisel verileri de sağlamaktadır. (Bu konuda veri sağlamayan hosting firmaları da bulunmaktadır, bu ise ayrı bir konudur.) Bu durum kişisel verilerin gerçek sahibi tarafından mı yoksa art niyetli bir kişi tarafından ele geçirilerek mi paylaşıldığı sorusunu gündeme getirmektedir. Bu örnek, birden fazla perspektiften ve çeşitli senaryolarla genişletilebilir. Bu nedenle, bu ve benzeri kişisel verilerin kayıt sürecinde verinin gerçekten sahibine ait olduğunun doğrulanması şarttır. Resmi kaynaklar tarafından çalınmadığı belirtilen ancak bir şekilde elde edilen bu kişisel verilerin kullanımı herhangi bir meşru anlam taşımamalıdır. Soruşturma veya kovuşturma süreçlerinde bu bilgiler ışığında düzenlenen verilerin dikkate alınması esnasında, bu önemli husus mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu verilerin ele geçirilmesi sonucu bazı kişilerin kendileri ve aile üyeleri rahatsız edilebilir. Bu kişilerin bilgileri kullanılarak yasal veya yasal olmayan platformlara üyelik açılarak mağduriyet yaratılabilmektedir. Mücadelenin en temelinde, bireylere “bu verilerin değersiz olduğu” düşüncesi aşılanmalıdır.
Sonuç olarak ;
Dolandırıcılık suçlarının artışıyla birlikte kişisel verilerin güvenliği önemli bir gündem maddesi haline gelmiştir. İnternet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde ve iletişimde kişisel verilerin korunması konusunda daha bilinçli olunması ve güvenlik önlemlerinin artırılması gerekmektedir. Suç soruşturmalarında toplanan kişisel bilgilerin doğruluğu ve elde ediliş biçimi dikkate alınmalıdır. Ayrıca kişisel verilerin kaydedilmesi sürecinde verinin gerçek sahibine ait olduğunun doğrulanması ve hukuki mekanizmaların etkin bir şekilde kullanılması önemlidir. Sonuç olarak bu tür suistimallerle mücadelede sadece bireyler değil, aynı zamanda kurumlar ve devlet yetkilileri de işbirliği yapmalı ve etkili önlemler almalıdır.
Düzenleme-1-10.02.24- İmla düzeltmesi yapıldı.